Het is het symbool van de Koude Oorlog en het vertelt het verhaal van de Berlijners; de Berlijnse Muur. Breng een bezoek aan de East Side Gallery om een stukje mee te krijgen van de geschiedenis van de Duitse stad. Een must-see tijdens een stedentrip in Berlijn.
In dit artikel:
De geschiedenis van de Berlijnse Muur
De Berlijnse Muur is – we noemden het in het intro al even kort – het bekendste symbool van de Koude Oorlog en de tweedeling in Duitsland. Waar de Berlijnse Muur precies stond? De muur omringde geheel West-Berlijn en sloot deze af van Oost-Berlijn en de rest van Oost-Duitsland.
Het woord ‘muur’ klinkt misschien niet zo heftig, maar dat was het zeker wel. De Berlijnse Muur vormde samen met opeenvolgende obstakels een brede constructie van 100 meter. En dat over een lengte van 45,1 kilometer.
De val van de Berlijnse Muur
De Berlijnse Muur werd in 1961 gebouwd; in slechts enkele weken tijd werd een zwaarbewaakte hindernis met rondom prikkeldraad uit de grond gestampt over een immense lengte. De Berlijnse Muur werd voorzien van zeven doorgangsposten en die werden – samen met de rest van de muur – zwaar bewaakt.
Dit alles moest voorkomen dat inwoners van Oost-Berlijn naar het kapitale West-Berlijn zouden vluchten. Bewakers mochten schieten als ook maar iemand probeerde via de muur te klimmen. Het strenge regime hield inwoners niet tegen en naar schatting hebben op deze manier ca. 200 burgers het leven verloren.
Door de vindingrijkheid – zeker in het begin, toen nog niet alles was gedekt qua vluchtmogelijkheid – wisten veel mensen overigens wél te ontsnappen. Bijvoorbeeld via de ramen van huizen die net op de grens stond. Huiseigenaren hielpen daar aan mee.
Uiteindelijk is – na ruim 28 jaar opstand – de muur gevallen op 9 november 1989. De Muur is echter nog altijd een enorm hoofdstuk in de geschiedenis van de inwoners van Berlijn. En om die reden is een bezoek aan de Berlijnse muur een culturele must-do.
East Side Gallery: de Berlijnse Muur bezoeken
Gek genoeg is in Berlijn zelf op het eerste gezicht weinig te merken van de impact die de scheiding had op de stad. Oost- en West-Berlijn zijn inmiddels zo samengevoegd dat de grens bijna nergens meer duidelijk te zien is.
Dat is wél anders wanneer je een bezoek brengt aan de East Side Gallery, het langste deel van de Berlijnse Muur dat nog in tact is. De East Side Gallery is maar liefst 1.316 meter lang en bevindt zich tussen de Ostbanhof en de Oberbaumbrücke. Het loopt parallel aan de Spree.
Wie een kale muur in originele staat verwacht, zal in dit geval positief verrast worden. Een paar maanden na de val van de Berlijnse Muur werden ruim 100 kunstenaars uit 21 landen uitgenodigd om een kunstwerk op de muur te creëren die hun visie van vrijheid weergaf.
Als je het ons vraagt, is dat goed gelukt. Van sommige graffiti-kunstwerken krijg je een glimlach op je gezicht, de ander zorgt voor kippenvel. Maar stuk voor stuk geven ze een stukje Berlijnse historie weer door de ogen van de kunstenaars. Hiermee is het niet alleen het langste openbare kunstwerk ter wereld, maar wat ons betreft ook het meest indrukwekkende.
De Berlijnse Muur: meer bezienswaardigheden
Hoewel de Berlijnse Muur het beste de tweedeling tussen Oost- en West-Berlijn weergeeft, zijn er meer bezienswaardigheden die een stukje over de Koude Oorlog vertellen. We zetten er een aantal voor je op een rij:
- Checkpoint Charlie is een voormalige grensovergangspost in de Friedrichsstraβe. Deze deed dienst ten tijde van de Berlijnse Muur. Het was de enige plek waar buitenlanders van West- naar Oost-Berlijn konden. De grenspost werd in 1990 met de grond gelijk gemaakt, later is er een replica geplaatst om te laten zien hoe het er toen uitzag. Het is nu een toeristische attractie, mede doordat je er tegen betaling met grenswachters op de foto kunt.
- Gedenkstätte Berliner Mauer is een documentatiecentrum aan de Bernauer Straβ, op de plek waar ooit de muur zo dichtbij de woningen stond dat mensen uit het raam sprongen om te ontsnappen aan het regime. Voor 10 mensen werd deze ontsnappingspoging fataal. Wat je hier nu vindt? In dit centrum wordt de geschiedenis van de muur aan de hand van documenten en video- en fotomateriaal in beeld gebracht.
- De DDR-wachttoren bij Potsdamer Platz is nog zo’n herinnering aan de Berlijnse Muur. Je kunt de toren – die in originele staat is teruggebracht – beklimmen voor een klein bedrag.
- De Berliner Mauerweg is een fietspad van ruim 170 km lang. Hij loopt langs de voormalige grens tussen West- en Oost-Berlijn en dus fiets je feitelijk ‘over’ de Berlijnse Muur, op wat kleine stukken na waar dit niet mogelijk was. De hele route fietsen is misschien wat veel tijdens een stedentrip, maar een deel is zeker mogelijk.
Overnachten nabij de Berlijnse Muur
Op een bijzondere plek overnachten? Hotel Indigo Berlin City – East Side bevindt zich exact tegenover de East Side Gallery, het meest bijzondere overgebleven stuk van de Berlijnse Muur. Met een beetje mazzel kijk je vanuit je kamer uit op de unieke kunstwerken. Maar niet alleen de ligging maakt dit hotel uniek…
Het industrieel ingerichte hotel beschikt over prachtige kamers, een ontbijtbuffet waar je wel vrolijk van moet worden en een rooftop bar met een super uitzicht over de stad. Bestel hier aan het eind van de dag een drankje of lichte maaltijd. In het restaurant bestel je op-en-top Duitse specialiteiten.
Duik in de geschiedenis van de Berlijnse Muur en ontdek een bijzonder stukje geschiedenis is de Duitse stad.
