Caretta caretta schildpadden worden weliswaar wereldwijd bedreigd, je hebt nog altijd de mogelijkheid om deze te spotten. Bijvoorbeeld tijdens een vakantie op Kaapverdië. Na Florida & Oman vind je hier de grootste populatie van de immense schildpadden.
In de wateren rondom de Kaapverdische eilanden zwemmen vijf soorten schildpadden, stuk voor stuk bedreigd. De meest voorkomende en bekende is de Caretta caretta schildpad, ook wel bekend als loggerhead. Het is het grootste type zeeschildpad; gemiddeld worden ze 75 tot 130 kilo. De zwaarste die ooit werd gevonden woog zelfs meer dan 200 (!) kilo.
Allemaal mooie cijfers, maar ondertussen wordt de Caretta caretta schildpad wel bedreigd. Tijd voor actie vonden de medewerkers van Project Biodiversity op het Kaapverdische eiland Sal. We namen onlangs een kijkje bij dit bijzondere project, dat sinds 2015 bestaat.
De struggles van schildpadden
Wereldwijd wordt de Caretta caretta schildpad bedreigd, zo ook op Kaapverdië. Weinig schildpadden komen gezond uit het ei, laat staan dat ze doorgroeien tot volwassen schildpad. Dit heeft diverse redenen.
Stropers jagen op de schildpadden vanwege het vlees en wanneer het broedseizoen is, komt het regelmatig voor dat straathonden de nesten uitgraven. Ook zijn schildpadden vaak (onbedoelde) bijvangst van vissers. En wat denk je van plastic afval in het water? Schildpadden zien dit aan voor kwallen en eten ze op. Maar eenmaal in hun maag is het superdodelijk.
Het toerisme is tevens een bron van bedreiging, op meerdere vlakken. Om er eentje te noemen; de resorts. De schildpadjes gaan intuïtief nadat ze uit het ei gebroken zijn op zoek naar licht. Normaal zou dit de zee (met daarin de weerkaatsing van maanlicht) zijn, maar de resorts – die veelal dichtbij het strand staan – vormen een grotere lichtbron. De jonge schildpadjes weten de weg naar zee dan niet te vinden.
Om ervoor te zorgen dat de Caretta caretta schildpadden wél kunnen voortleven, zijn er wereldwijd talloze projecten opgezet ter bescherming. Op Kaapverdië is dit Project Biodiversity. Hun hoofdlocatie bevindt zich op het strand bij Riu Funana en Riu Cabo Verde. Dit is dé plek waar jij schildpadden kunt spotten én een steentje kunt bijdragen.
Het leven van een Caretta caretta schildpad
Voor we ingaan op dit project eerst een klein stukje achtergrond over de Caretta caretta schildpadden. Ze kunnen gemiddeld 40-50 jaar worden en bereiken de volwassen leeftijd rond hun 20e. Dit is ook het moment dat vrouwtjes vruchtbaar worden. Ze kunnen dan in één seizoen tot vijf nesten leggen. Een nestje bevat gemiddeld tussen de 80 en 100 eieren. En dat klinkt veel, maar de overlevingskans is enorm laag…
Het broedseizoen is vanaf half juni tot half augustus. De vrouwtjes komen dan aan land en graven met hun achterflippers een gat om de eieren in te stoppen. Met hun voorflippers maken ze hem vervolgens dicht. Daarna verlaten ze het nest om weer de zee op te gaan en nooit meer terug te keren naar dit nest. Een schildpad staat er dus alleen voor vanaf zijn geboorte!
Wanneer de eieren zo’n twee maanden later uitkomen, weten de schildpadjes zich een weg naar boven te banen door het zand heen. Om vervolgens richting de zee te lopen. Als ze al zover zijn gekomen i.v.m. het felle licht van de resorts.
Wanneer ze de zee wel halen, blijven ze zo’n 20 jaar ronddobberen. Eerder komen ze niet aan land. Dat doen ze bijvoorbeeld later pas om hun eieren te brengen. Het is bizar hoeveel kilometers zij in hun leven afleggen.
Wat houdt Project Biodiversity in?
Project Biodiversity is opgezet om de schildpad in Kaapverdië te beschermen én ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk nesten beschermd worden. Maar ook dat de beestjes veilig de zee bereiken. Dit doen ze op diverse manieren:
- In het broedseizoen gaan medewerkers (en vooral vrijwilligers!) elke nacht op pad om nesten op te sporen. Dit kan doordat ze de schildpadden zelf spotten of doordat ze tracks zien van waar ze hebben gelopen of gegraven. Deze patrouille zorgt ervoor dat ze 17 tot 18% van de nestjes kunnen redden. Feitelijk nog een schamel aantal, maar je kan niet 24/7 het hele eiland in de gaten houden met een beperkt aantal vrijwilligers.
- De eieren die gevonden worden, worden overgebracht naar een van de broedplaatsen op het eiland. De bekendste bevindt zich aan het strand van Santa Maria, bij de eerdergenoemde hotels. Ze maken hier kuilen van ca. 45 cm en graven de eieren op een natuurlijke manier in.
- De eieren – die veel weg hebben van pingpongballen – komen na twee maanden uit, voornamelijk ’s nachts door de lage temperaturen. De medewerkers slapen bij de broedplaats en wanneer er schildpadjes uit de nesten komen, helpen ze deze met de weg naar zee vinden.
Project Biodiversity is een non-profit organisatie en leeft vooral van donaties. Hiervoor zetten zij het toerisme in. Een goede manier om de schade die het toerisme oplevert te compenseren. En voor jou de kans om tijdens een vakantie in Kaapverdië schildpadden te spotten.
Je kunt hun hoofdlocatie namelijk bezoeken, alles te weten te komen over de schildpadden en kleine schildpadjes bewonderen. En wie weet zie jij wel hoe ze hun eerste slagen in zee maken. Elke dag om 17.00 uur geeft een van de medewerkers een uitleg over het hele proces én worden er nesten uitgegraven. Waarom ze dit laatste doen?
Babyschildpadjes komen het nest uit als de temperatuur lager is. Juist, in de nacht. Ze worden dan door de medewerkers richting zee geholpen. Dit geldt voor het gros van de schildpadjes. Een deel weet zichzelf niet naar boven te werken en wordt hierbij geholpen, zodra minimaal 50% van het nest de weg zelf al heeft gevonden.
Wanneer er nog schildpadjes zijn achtergebleven en ze deze uitgraven, worden ook deze schildpadjes geholpen de richting naar zee te vinden. Dit gebeurt veelal op een andere locatie, omdat het strand te druk is en er overdag te veel honden lopen.
Wie het echter niet erg vindt om zijn wekker vroeg te zetten en om 07.00 uur ’s ochtends aanwezig is bij de broedplaats, kan zomaar wél getuige zijn van kleine schildpadjes die hun eerste slagen in zee maken. Bijzonder om te zien!
Wanneer kan je op Kaapverdië schildpadden spotten?
De vraag is of je babyschildpadjes of volwassen schildpadden wilt spotten. De kans dat je volwassen schildpadden in Kaapverdië spot, is het grootst tijdens het broedseizoen. Deze loopt van half juni tot half oktober. De schildpadden komen dan aan land en zwemmen dichtbij de kust. Vanaf een boot móet je ze dan haast wel spotten.
Ca. twee maanden na het broedseizoen – van half augustus tot half december – komen de eieren uit en heb je kans de kleine schildpadjes in het echt te bewonderen. Wie in september gaat, heeft de meeste kans op twee vliegen in één klap.
Een steentje bijdragen kan zo!
Project Biodiversity is een non-profit organisatie; ze leven van donaties van consumenten. Dit is één van de redenen dat hun broedplaats bij Riu Funana en Riu Palace Cabo Verde zo belangrijk is. Tijdens de uitleg krijg je namelijk ook de kans om een schildpadje of zelfs een nest te adopteren.
Wij kozen er onlangs voor om een nestje te adopteren. Je betaalt een symbolisch bedrag (de richtprijs voor een nest is € 40,- maar meer is altijd welkom!) en mag een nest uitkiezen. Via de e-mail word je (ook met foto’s) op de hoogte gehouden van jouw nest, bijvoorbeeld wanneer deze is uitgekomen.
Geef je hier liever geen geld aan uit? Denk dan eens aan je plastic verbruik en start daarmee op vakantie. Gebruik geen plastic rietjes en ga in Santa Maria (een superleuk dorpje vlakbij de broedplaats) souvenirs winkelen met je eigen tas. Kaapverdië kent geen recyclingssysteem zoals wij en eenmaal in zee is plastic tegenwoordig écht de grootste bedreiging voor de schildpadden.
Meer weten over Project Biodiversity? Bekijk hun website of volg ze op Instagram voor de allerschattigste schildpaddenfoto’s én meer informatie.
