Turkije is een land rijk met geschiedenis, indrukwekkende natuur én tal aan historische en culturele bezienswaardigheden. En dat is niet alles, want het land heeft maar liefst 16 noteringen op de UNESCO Werelderfgoedlijst gekregen. Kijk je mee?
Wat is de UNESCO Werelderfgoedlijst?
De Chinese Muur in China, de Akropolis in Athene, de piramides van Egypte, de Rhätische Bahn in Graubünden en zelfs de grachtengordel van Amsterdam. Allemaal zijn ze te vinden op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Maar wat is dit nu precies? Hoe komt een locatie op deze lijst? En waar staat dat Werelderfgoed dan allemaal voor?
UNESCO staat voor United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. Deze organisatie, opgericht door de Verenigde Naties, heeft als doel ‘het waarborgen van vrede en veiligheid tussen de verschillende lidstaten, op het gebied van onderwijs, wetenschap, cultuur en communicatie’. Mooie woorden, maar wat de UNESCO in ‘normale’ taal doet is het proberen uit te roeien van armoede en het beschermen van cultuur- en natuurerfgoed, voornamelijk in ontwikkelingslanden.
Eén van de activiteiten van de UNESCO is het opstellen van deze lijst met Werelderfgoed. De locaties op de Werelderfgoedlijst zijn door de UNESCO bestempeld als cultureel of natuurlijk erfgoed dat onvervangbaar, uniek en eigendom van de hele wereld is. Mooie plekjes die voor het nageslacht bewaard moeten blijven. Inmiddels staan er meer dan 1.000 locaties verdeeld over meer dan 160 landen. In Nederland, maar bijvoorbeeld ook in Turkije.
1. Istanbul
Istanbul was in het verleden de hoofdstad van het Romeinse, Byzantijnse en Ottomaanse rijk. Het is dus niet verwonderlijk dat de stad een enorme dosis cultuur en geschiedenis te bieden heeft. Iets wat volgens UNESCO allemaal bewaard moet blijven. Doordat de stad in zijn geheel op de UNESCO Werelderfgoedlijst, kunnen we nog lang genieten van o.a. de 1.500 jaar oude kathedraal Aya Sophia, het Topkapi Paleis, de Grote Bazaar en de Blauwe Moskee.
2. Selimiye Moskee
In het noorden van Turkije – tegen tegen de Griekse- en Bulgaarse grens aan, in het plaatsje Edirne – vind je de Selimiye Moskee.
Dit schitterende gebedshuis, dat veel weg heeft van de Blauwe Moskee in Istanbul, is een sterk staaltje van Ottomaanse architectuur. De prachtige minaretten torenen overal bovenuit.
3. Troje
De wereldberoemde stad Troje, gelegen aan de Egeïsche Zee, wordt gezien als een van de bekendste archeologische vindplaatsen ter wereld. De vermelding op de UNESCO Werelderfgoedlijst is dan ook geheel terecht.
Het hoogtepunt van Troje is de reconstructie van het Trojaanse paard. Volgens de Griekse mythologie zouden de Grieken zich hebben verstopt in dit houten paard en zo de nietsvermoedende inwoners van Troje hebben ‘verrast’. Je kunt er daarnaast een bezoek brengen aan (restanten van) verdedigingsmuren, huizen, theater en tempels.
4. Pamukkale & Hiërapolis
Sla twee vliegen in een klap tijdens een bezoek aan de oude stad Hiërapolis en de kalksteenplateaus van Pamukkale. Beide hebben een vermelding op de UNESCO Werelderfgoedlijst gekregen.
Pamukkele is een uniek natuurverschijnsel. De witte terrassen zijn gevormd door kalk- en koolzuurhoudend water dat met een temperatuur van ca. 35 graden Celsius uit de bronnen via de terrassen naar beneden stroomde.
De stad Hiërapolis ligt rondom Pamukkale. De Romeinen wilden de warmwaterbronnen goed benutten en legden o.a. een Romeins badhuis aan. Naast de ruïnes van dit badhuis vind je hier anno 2016 ook de ruïnes van een stadspoort, theater, een basiliek en een tempel.
5. Xanthos & Letoon
Xanthos, de hoofdstad van het oude Lycië, en het aangrenzende gebied van Letoon vormen samen een beroemd archeologische complex. In rotsen en op de grote monolieten vind je teksten terug uit de Lycische taal. Daarnaast vind je er opmerkelijke grafmonumenten en de ruïnes van een amfitheater, diverse poorten, tempels en oude stadsmuren.
6. Hattuşa
Hattuşa, de oude hoofdstad van het Hettitische rijk, staat sinds 1986 op de UNESCO Werelderfgoedlijst. In zowel de boven- als benedenstad zijn talrijke klei- en bronstabletten gevonden die een belangrijke rol speelde in de archeologische onderzoeken.
De goed bewaarde Leeuwenpoort is het hoogtepunt van de stad, maar ook de Grote Tempel, de Citadel en Sfinx-poort zijn prachtig.
7. Cappadocië
De bekendste Turkse vermelding op de UNESCO Werelderfgoedlijst is zonder twijfel Cappadocië. Tussen de grillige rotsformaties van zo’n 40 meter hoog, kloven en grotten vind je woningen waarvan de oorsprong teruggaat tot 4.000 jaar voor Christus. De kegelvormige rotsen en huizen uit vulkanisch tufsteen gaan helemaal op in het landschap. Een uniek plaatje! In de rotsen vind je daarnaast ook nog eens kloosters en kapellen.
8. Nemrut Dağı
Beeldhouwliefhebbers opgelet! Op de berg Nemrut Dağı vind je uitgehouwen beelden van diverse goden, zoals Fortuna, Zeus, Apollo en Hercules. Je vindt op de berg ook een 50 m hoge grafheuvel van keien in de vorm van een piramide.
9. Grote Moskee & Ziekenhuis van Divrigi
Ooit gedacht dat een ziekenhuis een vermelding op de UNESCO Werelderfgoedlijst zou krijgen? Wij niet! Toch is dit het geval in Divrigi, in het midden van Turkije. De Grote Moskee en het ziekenhuis van Divrigi maken deel uit vaneen 13e eeuws monumentaal complex. Vooral de verfijnde decoratie is uniek.
10. Safranbolu
In Safranbolu zijn maar liefst 800 huizen tot monumenten uitgeroepen. Deze herenhuizen uit de 17e en 18e eeuw, ook wel konaks genoemd, werden bewoond door rijke kooplieden. Kom meer te weten over de Ottomaanse tijd en Ottomaanse architectuur wanneer je een bezoek brengt aan deze konaks. In Safrabolu vind je daarnaast moskeeën, tombes, fonteinen, Turkse baden en een historische klokkentoren.
11. Catalhöyük
Catalhöyük, een belangrijke neolithische nederzetting op twee heuvels, heeft in 2012 een vermelding op de UNESCO Werelderfgoedlijst gekregen. Deze site was een belangrijke neolithische nederzetting en bestaat uit twee heuvels. De huizen in de nederzetting zijn versierd met muurschilderingen, reliëfs, beeldjes en symbolische figuren.
12. Bursa & Cumalikizik
Bursa is redelijk recent, namelijk in 2014, aan de UNESCO Werelderfgoedlijst toegevoegd. In Bursa, de eerste hoofdstad van het Ottomaanse Rijk, vind je tal van historische bezienswaardigheden die terugvoeren naar de stichting van het rijk. Samen met het enkele kilometers verderop gelegen Cumalikizik geef het je een goed beeld van het Ottomaanse Rijk.
13. Pergamon
Pergamon, in de provincie Izmir, staat net als Bursa en Cumalikizik sinds 2014 op de Werelderfgoedlijst. Het dankt deze vermelding aan de invloeden uit de Hellenistische, Romeinse en Ottomaanse periode die je er terugziet. Bij het aanbreken van een nieuwe periode werd er een nieuwe stad over de oude stad heen gebouwd.
De Akropolis, bovenop de heuvel, was het eerste deel van de stad. Hier vind je o.a. de Altaar van Zeus, verschillende tempels, een groot theater, zuilengangen en de grootste bibliotheek uit de Hellenistische periode.
14. Efeze
Efeze is een van de best bewaarde antieke steden van de westerse wereld én de drukst bezochte bezienswaardigheid van heel Turkije. Efeze was het commerciële centrum van de Oudheid. Je vindt er nu ruïnes van o.a. de Bibliotheek van Celsus (ooit lagen hier 12.000 perkamentrollen), het theater (dat ooit ruimte bood aan 24.000 bezoekers) en de Tempel van Artemis (een van de grootste tempels die de Grieken ooit gebouwd hebben)
Op ca. 5 km van de overblijfselen vind je Meryemana Evi, het huisje van de heilige maagd Maria. Volgens de Bijbel bracht Johannes na de dood van Christus de heilige Maagd Maria naar Efeze en zou ze haar laatste dagen door hebben gebracht in het huisje op de Bülbüldağı (Coressos berg). Het is nu vooral een populair pelgrimsoord voor christenen en moslims.
15. Diyarbakır fort & de Hevsel tuinen
Het 15e pareltje van Turkije wat is toegevoegd aan de UNESCO Werelderfgoedlijst is het Diyarbakır fort. Het fort beschikt over een kasteel en de ruim 5,5 km lange stadswanden met talrijke torens, poorten, steunmeren en 63 inscripties uit verschillende periodes. De groene verbinding tussen de stad en de rivier de Tigris zijn de Hevsel tuinen, welke tevens horen bij het Diyarbakır fort.
16. Archeologische site van Ani
Reis je naar het verre noordoosten van Turkije dan kom je de 16e bezienswaardigheid van de UNESCO Werelderfgoedlijst tegen: de archeologische site van Ani. Op deze locatie kom je de restanten van de middeleeuwse stad Ani tegen. Deze stad maakte zijn hoogtij mee in de 10e en 11e eeuw. Aan het begin van de 14e eeuw begon Ani in verval te raken door een aardbeving en de komst van de Mongolen. De restanten van Ani zijn nu te bezoeken. Vanaf de stad kijk je zo uit over een ravijn; erg indrukwekkend!
De archeologische site van Ani is in 2016 toegevoegd aan de UNESCO Werelderfgoedlijst van Turkije. Wij zijn benieuwd welke bezienswaardigheden daar nog aan worden toegevoegd! Voor nu: boek een vakantie naar Turkije en bezichtig een van deze 16 unieke plekken zelf.
